Sabbath |
rustdag |
Sabbatharis |
rustdagdryver of -houder |
Saccage |
plondering |
Saccageeren |
plonderen, roven |
Sacrament |
heil teeken, eedbond |
Sacramenteel |
verbondsteekening |
Sacreeren |
heiligen, wyen |
Sacrificie |
toeheiliging, heiliging, offerhande |
Sacrilegie |
kerkroof, kerkdievery |
Sacrificie |
heiligdom, de plaats daar de priesters het Choorkleed aandoen |
Saisoen |
gety, jaargety |
Saiseeren |
vatten, vasthouden |
Saisie |
genieting, bezit |
Saldeeren |
effenen, rekening sluiten |
Salde |
slot van rekening |
Salarieeren |
bezoldigen, loonen |
Salaris |
wedde, loon, bezoldiging |
Salvatie |
bewaring, beschut |
Salvatien |
Een schriftuur waarby iemand zyn eigen Getuigen in haar zeggen tegen het wraaken van partyen goed maakt |
Salveconduit/Sansconduit |
vrygeley, vrygeleybrief |
Salveeren |
bergen, in veiligheid brengen |
In salvo |
in behouden haven |
Salvo schieten |
goe reis of eerschoot doen |
Salueeren |
Saluteeren,begroeten, groeten |
Salut |
heil, zaligheid, groetenis |
Salutair |
heilzaam, gezond |
Salutatie |
begroeting, heil wensching |
Samblant |
oogenschyn |
Sanctimonie/Sanctiteit |
heiligheid |
Sanctificatie |
heiligmaking |
Sanctificeeren |
heiligmaken |
Sanctificator |
heiligmaker |
Sanguin |
bloedryk, overvloed van bloed |
Sapientie |
wysheid |
Sappeeren |
ondergraven |
Satisfactie |
voldoening, genoegdoening |
Satyra |
steek dicht |
Sauve garde |
bescherming, beschutting, vrye waarnis, vry geley, brief om het Hof waarby iemand in bescherming van de Hooge Overigheid tegen alle geweld en dadelykheid word genomen |
Scabel/Schabel |
bank, voetbank |
Scabreus |
rouw, ruig, schrabbig, schurft |
Scandaal |
aanstoot, ergernis |
Scandaleus |
ergerlyk, aanstootelyk |
Scandaliseeren |
ergeren, aanstoot geven |
Scandalisatie |
ergenis geving |
Scappeeren |
ontkomen |
Scarificeeren |
scherven, koppen |
Scarificatie |
scherving, kopping |
Schedule/Schedule |
handschrift, ceel, briefken |
Scelereus |
schelmatig |
Sceme |
gestalte, voorstel |
Scene |
toneel, uitkomst in de Comedie |
Scepter |
koningsstaf, ryxstaf |
Scientie |
wetenschap |
Sciatica |
heup en lende pyn welke veroorzaakt word door scherpe vochtigheid |
Scisma |
tweespalt, scheuring |
Scismatycq |
scheurmakig, scheurzugtig |
Schoolarch |
schoolvoogd, schoolopziener |
Scholastycq |
schools, leerkindachtig |
Scholasticus |
schoolgeleerde, |
Schole |
leerplaats |
Scintilleeren |
tintelen, glinsteren, vonken |
Scintillatie |
glinsterring, tinteling, vonking |
Scopus |
wit, doel, oogmerk |
Scortatie |
hoereering |
Scorteeren |
hoereeren, hoerery bedryven |
Schriftuere |
schrift, rechtstuk, pleitstuk |
Scrupule |
angst, bekommering, gewicht van twintig greinen |
Scrupuleusiteit |
beschroomdheid |
Scrupuleus |
angstig, achterkonsig |
Scrutatie |
nazoeking, doorgronding |
Scruteeren |
doorsnuffelen, nazoeken, doorgronden |
Scurre |
rabauw, guit, fielt |
Scurriliteit |
fieltery, rabauwery |
Scurril |
fieltachtig, guitachtig |
Secessie |
afwyking |
Secludeeren |
afsluiten, uitsluiten |
Seclusie |
afsluiting, uitsluiting |
Seconde |
tweede, de helper in een duel |
Secondeeren |
bystaan, te hulp komen |
Secours |
bystand, hulp |
Secreet |
geheym, verborgen |
Secretelyk |
heimelyk |
Secreteeren |
verbergen, verhoren houden, verzwygen |
Secretary |
stadschryfkamer of geheimkamer |
Secretaris |
Raadschryver, Geheimschryver, Gerechtsschryver, Staatsschryver die zaken van Staat te boek schryft |
Secte |
aanhang, gedeeltheid, gezindheid |
Sectaris |
aanhanger, navolger |
Sectie |
snyding |
Seculiwr |
wereldlyk mensch |
Seculum |
honderd jarige eeuw |
Secundeeren |
bystaan, ondervangen |
Secundum quid |
na iet |
Securiteit |
veiligheid, onbekommerdheid, onbeschroomdheid, gerustheid |
Secuer |
onbekommerd, veilig |
Seditie |
oproer |
Seditieus |
oproerig |
Seducteur |
verleider |
Seductie |
verleiding |
Seigneur |
heere |
Seigneurie |
heerschappye, heerlykheid |
Sejour |
verblyf, verblyfplaats |
Sejourneeren |
verblyven, woonen |
Sejunctie |
onderscheiding, afscheiding |
Sejungeeren |
afzonderen, scheiden |
Semblant |
schyn |
Seminarium |
planthof, kweekerye van jonge studenten |
Semiplene probatie |
bewys ten halven |
Senateur |
raadsheer, ryksraad |
Senaat |
raad, vroedschap, raadsvergadering |
Senatus Consulta |
raadsbesluiten |
Senatus Consultum Libonianum |
Een raadsbesluit inhoudende dat alle degeene dewelke om geld in kwaade zaaken in Rechten toerusten ofte valsche getuigenisse gaven of overeengekomen waren of maatschappye ingegaan waaren, tot verhindernisse van Onnozele die haar zelven of een ander onder haar macht zynde, eene making of erffenis over de hand in eens krygsmans of eens anders uiterste wil gemaakt hadden, die haar zelven mond borgen van de weezen door eene uiterste wille gesteld hadden zouden strafbaar zyn voor de misdaad van valsheid |
Senatus Consultum Macedonianum |
Een raadsbesluit verbiedende dat men geen geld op eene onzekere naam en op groote woeker aan zoonen des huisgezins mogt geven te leen; maar die zulx deeden verlooren haare opspraak tegens den zelven, en waren haar geld kwyt |
Senatus Consultum Orphitianum |
Een raadsbesluit waarby de kinderen worden toegelaten tot de goereren van haare moeders dewelke, zonder uiterste wille te maken, sterven. Dit raadsbesluit heeft mede plaats in hoere kinderen dewelke tot de erfenisse van de moeders worden toegelaten |
Senatus Consultum Tertullianum |
Een raadsbesluit waarby de moeders tot de erffenisse van haare kinderen dewelke zonder uiterste willen te maken, sterven, toegelaten worden. Dit heeft mede plaats in hoeren dewelke mede tot de goederen van hare kinderen worden toegelaten |
Senatus Consultum Trebellianum |
Een raadsbesluit by 't welk word toegestaan dat een erfgenaam uit de hand dewelke de erffenis meer gemaakt was om aan een ander weer over te laaten, mocht voor zig behouden het vierde gedeelte der erffenisse ende hetzelve den erfgenaam over de hand afkorten |
Senatus Consoltum Vellejanum |
Een raadsbesluit by 't welk eene vrouw die haar zelve voor iemand 't zij in Borgtochte of eenige andere verbintenisse heeft verbonden, word daar van ontslagen ende de verbintenisse ofte Borgtochte voor nietig gehouden |
Senior |
ouderling |
Sensibel |
gevoelig |
Sententie |
vonnis, oordeel, 't gewysde zinspreuk, zinuiting |
Sententie interlocutoir |
een byoordeel, tusschengesproken oordeel |
Sententie provisioneel |
een vooraf gewezen gewysde |
Sententie definityf |
eind oordeel |
Sententieren |
vonnissen, oordeel vellen |
Sententieus |
zinryk |
Sentinel |
schildwacht |
Sentiment |
gevoeligheid, gevoelen, oordeel |
Separatie |
scheiding |
Separatio bonorum |
boedelscheiding |
Separabel |
onderscheidelyk |
Separeeren |
scheiden |
Sepiment |
thuin, thuining |
Seponeeren |
wegleggen, ter zyde leggen |
Sepulchre |
graf, doodgraf |
Sepulture |
begraaffenis, graf |
Sequele |
gevolg |
Sequestratie |
bylegging, overgift, in bewaarder hand stellinge, geld of iets anders waar Pleidooy over ontstaat in de hand van een derde stellen |
Sequester |
scheidsman, makelaar, zegsman in wiens handen eenige twistige zaake te bewaren en als in verzekeringe gesteld word |
Sequestreeren |
overgeven, in bewaring stellen |
Sereniteit |
helderheid |
Sergeant |
bedienaar, gerechtsbode, een die het krygsvolk in gelederen steld |
Serieus |
ernstig |
Sermocineeren |
redenvoeren, redeneeren |
Sermoen |
predicatie, leerreden, vermaning |
Serpent |
slang |
Servateur |
behoeder, behouder |
Serviteur |
dienaar |
Servil |
slaafs, slaafsachtig |
Servituit |
dienstbaarheid |
Servitutes prædiorum |
erfdienstbaarheden |
Servitutes prædiorum Urbanorum |
huisdienstbaarheden |
Servitutes prædiorum Rustocorum |
veldienstbaarheden |
Sessie |
zitting, vergadering, byeenkomst |
Severiteit |
hardigheid, strengheid |
Seveer |
streng, gestreng |
Seureté des Corps |
vrygely, vrybrief, lyfsverzekering |
Sexe |
soorte, geslachte, kunne, hy of zy |
Sicaneeren |
baatzoeken, hoetelen |
Sicanerie |
baatzoekigheid, hoetelachtigheid |
Sicaneur |
hoetelaar, baatzoeker |
Signaal |
teken |
Signaleeren |
tekenen, bekend maken |
Signature |
tekening, ondertekening |
Signet |
merkring, zegelring |
Significant |
duidelyk, beduidzaam |
Significeeren |
betekenen |
Significatie |
beteekening |
Signum |
teeken, merkteeken |
Silentie |
stilzwyging |
Sileeren |
zwygen, stilzwygen |
Simonie |
amptkooping, geestelyk amptkooping |
Similis |
gelyk |
Similiter |
gelykelyk |
Simpel |
enkel, eenvoudig, slecht |
Simpliciteit |
eenvoudigheid |
Simulatie |
veinzing, bewimpeling |
Simuleeren |
veinzen, bewimpelen |
Sinceer |
oprecht, eenvoudig |
Sinceeritiet |
oprechtigheid |
Singulariteit |
byzonderheid |
Singulier |
bizonder, zonderling |
Sinister |
slinks, vals |
Sinisterlyk |
valschelyk, met bedrog |
Sisteeren |
in Recht stellen, iemand vertoonen of doen komen |
Situatie/Sitis |
stand, gelegenheid, eigenschap eener plaatze |
Situeeren |
stellen, nederstellen, gelegen zyn |
Sobereeren |
zuinig zyn, spaarzaam zyn |
Sober |
nuchteren, zuinig, spaarzaam, schaars |
Sobrieteit |
nuchterheid, spaarzaamheid |
Societas |
maatschap |
Societeit |
gezelschap, maatschap, gemeenschap |
Solaas |
troost |
Solageeren |
vertroosten |
Solemneel |
feestelyk, plechtelyk, opentlyk, naar behooren |
Solemniseeren |
vieren, feestvieren, hoochtyd houden, plechtigen |
Solemniteit |
hoogtyd viering, feestpleging |
Sollicitatie |
beneerstiging, verzoek |
Sollicitant |
verzoeker, aanzoeker |
Solliciteeren |
beneerstigen, verzoeken |
Solide |
louter, hecht, hart, vast, lichamelyk |
Soliditeit |
louterheid, dichtigheid, vastigheid, lichamelykheid |
Solitair |
eenzaam |
Solitude |
eenzaamheid |
Solstitie |
zonnestand |
Solvent |
betaalbaar |
Solveeren |
oplossen, lossing, betaling |
Solutie |
oplossing, lossing, betaling |
Solutien |
voldoeningschrift, een schriftuur waarby iemand aanwyst dat hy voldaan heeft aan het bewys hem by den Rechter opgeleid of waarby hy een reekening voor de tweede maal tegenspreekt |
Sombre |
beschaduwt, bedekt, treurachtig, akelig, droevig |
Somma |
't samen, in 't geheel |
Sommatie/Sommier |
inhoud, kortbegryp |
Sommatio |
de eerste vermaninge die een deurwaarder doet aan één die een vonnisse tot zyn nadeel heeft om 't zelve te voldoen |
Sommeeren |
afeisschen, afvorderen, uiteisschen, opeisschen, optellen |
Sonnet |
klinkdicht |
Somtueeus |
zie sumptueus - kostelyk |
Sondeeren |
gronderen, peilen |
Sophist |
muggezifter, neuswys, betweter, hairklover, woordvitter |
Sophistiseeren |
muggeziften, betweten |
Sorteeren |
uitzonderen |
Effect sorteren |
standgrypen, te stade komen |
Soulaas/Soulagement |
troost |
Soulageeren |
vertroosten |
Souverain |
opperhoofd, opperste, oppermacht hebbende |
Souverainiteit |
oppermacht, opperhoofdigheid |
Spanceeren |
gaan wandelen |
Spargeeren |
verspreiden |
Spatie |
wydte, ruimte, lege plaats |
Spatieus |
ruim, wyd |
Spasme |
kramp |
Speeceryen |
drogeryen, kruiden |
Speciaal |
zonderling, byzonder |
Speciale procuratie |
zonderlinge last |
Specialyk |
inzondeheid, byzonderlyk |
Specialiteit |
byzonderheid |
Specie |
gedaante, soorte, byzonder |
Species |
gedaante, soorte, gemeene gedaante |
Specieus |
zonderlyk, zonderling |
Specificatie |
zonderlinge beneeming, uitdrukking, gedaantgeving, rekening |
Specificeeren/Specifieeren |
zonderen, uitzonderen, noemen, uitdrukken |
Spectakel |
schouwspel, beschouwspel |
Spectateur |
aanschouwer, kyker |
Specteeren |
aanschouwen, bezinnen |
Spectatie |
opmerking, bespeuring, bespieding, beschouwing |
Speculeeren |
bezinnen, bespeuren, bespieden, bezeffen, beschouwen |
Speculatie |
opmerking, beschouwing, zinnelykheid |
Speculatyf |
opmerkend |
Spelonk |
aardkuil, grotte |
Spheere |
kloot, bol, aardkloot |
Spendeeren |
bekostigen, verspillen, aan te kost hangen |
Spirituel |
geestelyk |
Splendeeren |
glinsteren |
Splendeur |
klaarheid, glans |
Spoliatie |
berooving, plundering |
Spolieeren |
berooven, plonderen, stooringe doen |
Sporgieux |
sponsachtig, schuimachtig |
Standart |
veldvlagge |
Stabilieeren |
vaststellen, bevestigen |
Stateeren |
laten staan, in state stellen |
Statas |
staat, hoofdzaak |
In state |
opgehouden, uitgesteld |
Statue |
beeld, stokbeeld |
Statueeren |
instellen, vastzetten, willekeuren |
Statuten |
instellingen, landrechten, stadwetten, willekeuren |
Stature |
lyfs groote, lyfstal |
Steriliteit |
onvruchtbaarheid |
Steril |
onvruchtbaar |
Stimulatie |
aanporring |
Stimuleeren |
voortdryven, aanporren |
Stipuleeren |
toezeggen, bedingen |
Stipulatie |
toezegging |
Strategema |
arglistigheid, looze trek, loosheid |
Structure |
timmering, gebouw |
Student |
leerling, boekoeffenaar, schoolgast |
Studie |
leeroeffening, vlyt |
Studeeren |
vlyten, oefenen, benaarstigen |
Studieus |
naarstig, vlytig, leerzugtig |
Studoor |
oeffenkamer, leerkamer |
Stupiditeit |
plompigheid |
Stylo novo |
naar den nieuwen styl |
Stylo veteri |
naar den ouden styl |
Suadeeren |
raden, aanraden |
Suasie |
aanrading, overreding |
Suasor |
overreder |
Subhasteeren |
verkoopen by opveiling |
Subhastatie |
stokverkooping, verkooping by uitroep en opveiling |
Subalternatie |
ondergesteldheid |
Subalterne |
onderhoorig |
Subalterne Rechters |
lager Rechters die onder een anderen hooger Rechter staan |
Subdivideeren |
onderscheiden, onderdeelen |
Subdivisie |
onderdeeling |
Subduceeren |
aftrekken, afleiden |
Subductie |
afleiding |
Subject |
onderlaag, onderwerpzel, grondzaak |
Subjectie |
onderdanigheid, onderwerping |
Subjiciëeren |
onderwerpen, onderdanig maken |
Subyt |
snel, terstond, gezwind |
Subjugeeren |
onderbrengen |
Subjungeeren |
onderwerpen, ondervoegen |
Subleveeren |
opheffen, ophelpen, opbeuren |
Sublevatie |
opheffing, opbeuring |
Submissie |
onderstelling, verblyf, verblyf waarby iemand zyn zaak aan de uitspraak van goede mannen steld |
Submitteeren |
onderstellen, verblyven |
Suborneeren |
heimelyk besteken, uitmaaken |
Subrept |
steelswys, tersluip |
Subreptie |
heimelyke ontrekking |
Subreptyf en Obreptyf |
onderkropen |
Subreptie en obreptie |
kwalyk en ten onrechte iets te kennen geven, wanneer iemand in zyn verzoek de waarheid verzwygt, of onwaarheid verteld |
Subrideeren |
meesmuilen, kokermuilen |
Subrogeeren |
in de plaats van een ander stellen, plaats vullen |
Subcribeeren |
onderteekenen |
Subscriptie |
onderteekening |
Subsidie |
onderstand |
Subsisteeren |
bystaan, onderstand doen, helpen |
Subsistentie |
onderstandigheid, bestaanlykheid |
Subsigneeren |
ondertekenen |
Substantie |
wezendlykheid, zelfstandigheid |
Substanticus |
bondig, zelfstandig, eigenkrachtig |
Substractie |
aftrekking |
Substraheeren |
aftrekken, ontrekken |
Substitueeren |
in de plaats stellen, iemand in zyn stelle stellen, onderstellen |
Substitueerde erfgenaam |
een erfgenaam die in de plaats van een ander is gesteld |
Substituit |
in plaats gestelde, ondergestelde onderschout |
Substitutie |
in de plaats stelling, onderstelling |
Subterfugieren |
ontvluchten |
Subtyl |
spitsvinnig, scherpzinnig, fyn, snedig |
Subtiliseeren |
hairkloven, fyn maken |
Subtiliteit |
spitsvinnigheid, scherpzinnigheid |
Subvenieeren |
voorkomen, te hulp komen, onderstand doen |
Subventie |
onderstand, hulp |
Subvertie |
omkeering |
Subverteeren |
omkeeren, verwoesten |
Subvirguleeren |
onderstrepen |
Succedeeren |
involgen, navolgen, gelukken |
Successie |
versterffenis, navolging, involging |
Successie ab intestato |
navolging by versterf in de erffenisse, zonder uiterste wille |
Successeur |
erfgenaam, nakomeling |
Succes |
geluk |
Succincte |
beknopt |
Succours |
hulp |
Succumbeeren |
onderleggen, de neerlage hebben |
Suffisant |
genoegzaam |
Suffocatie |
verstikking, verworging |
Suffragie |
keur, stem, toestemming |
Suggereeren |
ingeven, toebrengen, toestieren |
Suggestie |
ingeving, overbrenging |
Sugilleeren |
lasteren, eerroven |
Suite |
stoet, gevolg, sleep |
Sumptueus |
kostelyk |
Superabondant |
overvloedig |
Superabondantie |
overvloed |
Superarbiter |
overman, oppermiddelaar, oppergoede man, scheidsman tusschen twee verschillende arbiters |
Superbe |
hoogmoedig, trots, hoovaardig |
Superbiteit |
hoogmoedigheid, trotsheid |
Superficie |
oppervlak, vlak, vlakte |
Superflu |
overvloedig, overtollig |
Superintendent |
oppervoogd |
Superioriteit |
overheid |
Superius |
bovenzang |
Supernumerair |
overtallig, boven het getal |
Superscriptie |
opschrift |
Supersedeeren |
nalaten, aflaten |
Supersolutie |
overbetaling |
Supersolutien |
Een schriftuur waarby iemand aanwyst dat zijn Partye het bewys niet voldaan heeft dat hem by een Rechter was opgeleid |
Superstitie |
overtolligheid, bygeloof, overgeloof, waangeloof |
Superstitieus |
overtallig, bygelovig, waangelovig |
Suppediteeren |
toereiken, verschaffen |
Suppeditatie |
verschaffer |
Suppellex |
huisraad |
Suppleeren |
vullen, vervullen |
Suppleetie/Supplement |
vulling |
Supplianten |
smeekelingen, verzoekers |
Supplicatie |
smeeking, smeekschrift, ootmoedig verzoek |
Supplicie |
straffe, lyfstraffe |
Suppliceeren |
smeken, te voet vallen |
Support |
steunsel, stut |
Supporteeren |
verdragen, onderstutten, onderschragen |
Supposeeren |
ondersteken, onderstellen, uitmaken, toestellen, vercieren |
Suppoost |
ondergestelde, onderhorige |
Suppositie |
uitmaking, toestelling, onderstelling |
Suppressie |
verdrukking, onderdrukking |
Supprimeeren |
verdrukken, onderdrukken, 't onderhouden, dempen |
Surcheantie |
opschorting van de kragt van een gwysde voor een zekeren tyd |
Surcheeren |
opschorten, schorten |
Surmonteeren |
opklimmen, te boven gaan |
Surpreneeren |
betrappen, verrassen |
Surplus |
overschot |
Surreptif |
ter sluip, steels gewyze |
Surreptie |
aftrooning, ontfutseling |
Surrogatie |
in de plaats stelling |
Surrogeeren |
in de plaats stellen |
Surseance |
schorsing, opschorting, uitstel |
Survivantie |
overleving, toezegging om na iemands dood in zijn Ambt ofte officie te komen of te blyven |
Susciteeren |
opwekken |
Suspect |
verdacht |
Suspect de fuga |
van voorvluchte verdacht |
Suspecteeren |
verdenken, nadenken, achterdenken |
Suspendeeren |
opschorten, afstellen |
Suspensie |
opschorting, schorsing, twyfel, onzekerheid |
Surpens |
opgeschort, in twyfel |
Suspicie |
achterdocht, argwaan, nadenken, achterdenken, vermoeden, achterkoudigheid |
Sustema |
stelsel, samenstelsel, opstel |
Sustentatie |
onderhoud |
Sustenteeren |
staande houden, onderhouden, ophouden |
Sustineeren |
staande houden, dryven |
Sustenue |
staande houding, dryving, gevoelen |
Synagoge |
school, vergaderplaatze |
Synode |
kerkenlandraad, kerkelyke vergadering |
Symbole |
veldteken, gelag, waarteken |
Symphonie |
't samenluiding |