Damnabel |
verdoemelyk |
Damneeren |
doemen, verwyzen |
Damnatie |
verdoeming |
Dangereux |
gevaarlyk |
Dangier |
gevaar |
Datum |
date, dagteekening, aantekening van dag en tyd wanneer het geschied is |
Dateeren |
de dag byschryven |
Debarqueeren |
ontlaaden |
De rato caveeren |
zeker stellen |
Debat |
straf, schrift, bestryding, wederlegging; een schriftuur waar bij iemand een Rekening tegenspreekt ofte enige stellingen of overgeleyde stukken wederleid |
Debatteeren |
tegenspreeken, wederspreeken |
Debet |
schuld, schuldig |
Debattant |
wederspreker, tegenspreker |
Debil |
zwak |
Debiliteit |
zwakheid |
Debiteur |
schuldenaar |
Debitrice |
schuldenaresse |
Decadentie |
nedergang, ondergang, verloop van zaaken |
Decapireeren |
onthoofden |
Decerneeren |
onderscheiden, bestemmen, verleenen |
Dechargeeren |
ontlasten, bevryden |
Decideeren |
vellen, beslichten, vonnissen |
Decisie |
vonnis, gewysde, uitspraak |
Decifereeren |
afschilderen, beteekenen |
Decipieeren |
bedriegen, uitstryken |
Declaratie |
verklaaring, aanwyzing, rekening |
Declaratie debatteeren |
een reekening tegenspreeken |
Declareeren |
aanwyzen, verklaren, rekening maken, blinkende maken |
Declinatie |
buiging, afwyking |
Declinatoire exceptie |
behulpmiddel om van den rechter af te gaan |
Decreet |
besluit, gebod, last, ordonnantie, voornemen, rechtsgebod; is de toestemming van een Rechter nopende de verkopinge van vaste goederen onmondige toebehoorende |
Decreet van aprehensie |
besluit van den regter om iemand gevangen te neemen |
Decreteeren |
besluiten, bevestigen |
Dediceeren |
toeeigenen, toewyzen |
De demoliendo |
toezegging van een getimmer af te werpen |
Dedicatie |
toeeigening, opdragt, opoffering |
De dolo |
van niet ter kwader trouwe te handelen |
Deduceeren |
verhalen, verklaren |
Deductie |
verhaal, leiding, bericht; een Geschrift waarby een verhaal van de zaak word gedaan en dezelve met redenen en middelen van Rechten worden gesterkt |
Defaljeren |
missen, in gebreke blyven, banquerot speelen |
Defaljant |
die in gebreke blyft te komen |
Defalqueeren/Defalceeren |
aflag strekken, wegneemen, afsnyden |
Default |
gebrek als men in Rechten ten bescheiden dage niet en komt |
Defectueus |
defect, gebreekig |
Defendeeren |
beschermen, beschutten, verweeren, bepleiten, voorstaan |
Defensie |
verdeediging, beweering, bescherming |
Defensyf |
weerbaar, beschermbaar |
Defereeren |
aanbrengen, overgeven, opdragen, verklikken |
Defieeren |
wantrouwen, mistrouwen |
Deficieeren |
ontbreken, missen |
Definieeren |
bepalen, uitbeelden, uitspreken |
Definitie |
bepaling, uitbeelding, beschryving |
Definityf |
heel afgedaan ende uitgesproken |
Definityf Vonnisse |
eindvonnisse |
Defraudeeren |
bedriegen, verkorten |
Defraudatie |
verkorting |
Defloratie |
schoffeering, onteering |
Defloreeren |
schoffeeren, schenden, onteeren |
Deformeeren |
lelyk maaken |
Defroyeeren |
kostvrij houden |
Degenereeren |
ontaarden, uit den aart slaan |
Degouteeren |
walgen, onsmakelyk maken |
Degoute |
walging |
Degradeeren |
afzetten, verneederen |
Deguiseeren |
vermommen |
Deken |
een Overman van een gild |
Delabeeren |
afzygen, zakken, dalen |
Delatie |
overdracht |
Delatio Juramenti |
deeling van eede |
Delectabel |
vermakelyk |
Delectatie |
verlusting, vermaak |
Delecteeren |
verlustigen, vermaaken |
Delegeeren |
bezenden, bevel geven, uitkiezen |
Delegatie |
bezending, bevel geving, overzettinge; wanneer de eene schuldenaar een ander in zyn plaatze zet en dat die by den schuldeisscher word aangenoomen |
Deliberatie |
berading, bezinning, opzet |
Delibereeren |
beraaden, raadslaan, bezinnen, overweegen |
Deliberato |
met opzet |
Delicaat |
lekker, teer, zacht |
Delicieus |
wellustig |
Delict |
misdaad, ondaad |
Delineatie |
betrek, bewerp, ontwerp |
Delinieeren |
afpalen, afmeeten, afteekenen |
Delinquantdader |
misdoender, misdadiger |
Delinqueeren |
misdoen, verbeuren |
Deliratie |
mymering, raaskalling |
Delireeren |
revelen, raaskallen, zinneloos zyn |
Delivreeren |
bevryden |
Delivrance |
bevrydinge |
Delogeeren |
verhuizen, verplaatzen |
Demandeeren |
beveelen, belasten |
Demanteleeren |
ontwallen, ontvesten |
Demanueeren |
ontledigen, overgeven |
Demigreeren |
verhuizen |
Demigratie |
verhuizing |
Demissie |
vernedering, afzetting |
Demitteeren |
afzenden, afzetten, afdanken |
Democratie |
volksregeering |
Demolitie |
verdelging, afwerping |
Demolieeren |
verdelgen, afbreeken, afwerpen |
Demonstratie |
vertoog, aanwyzing |
Demonstreeren |
betoonen, aanwyzen |
Demoveeren |
verplaatsen |
Denegatie |
ontzegging |
Denegeeren |
ontzeggen, afzeggen |
Denominatie |
voorstelling, roeping |
Denomineeren |
beroepen, stellen, voorstellen |
De non effendendo |
van iemand die men gedreigd heeft niet te beschadigen |
Denoteerembeduiden |
beteekenen |
Denumereeren |
afrekenen, aftellen |
Denumeratie |
aftelling |
Denuncieeren |
aanzeggen |
Denunciatie |
aanzegging |
Depecheren |
afvaardigen |
Depeches |
afvaardigingen |
Depelleeren |
verdryven |
Dependeeren |
aanhangen, ergens toebehooren, afhangen |
Dependentie |
hetgeene ergens aan of toebehoord, afhanging |
Dependent |
afhangende |
Depingeeren |
afschilderen, afmalen |
Deplaisant |
onbehaaglyk |
Deploratie |
beweening, beschreying |
Deplorabel |
beschreyelyk |
Deploreeren |
beschreyen, beweenen |
Deponent |
getuige |
Deponeeren |
ter hande stellen, nederleggen, in bewaaring geven. Item tuigen, in Rechten verklaaren |
Deportement |
afzetting |
Deporteeren |
afzetten |
Deposanten |
getuigen, |
Deposeeren |
betuigen |
Depositie |
betuiging |
Deposito |
uitgezet op geldwinst |
Depositum |
bewaargeving of waarneming |
Deposideeren |
iemand uit zyn goed zetten |
Deprehendeeren |
vatten, grypen, gewaar worden |
Depressie |
verdrukking |
Deputeeren |
afzenden |
Deputatie |
afzending |
Deputati |
gezondene, afgezondene |
De quora litis |
van deel in een geding te nemen |
De rato cavere |
zeeker stellen |
De restituendo |
van geld of bezit weder te geven |
Deriveeren |
afleiden, afkomstig zyn |
Derivatie |
afkomste, afleiding |
Derogeeren |
afbreeken, te niet doen, onttrekken |
Desadvoueeren |
afstemmen, van geender waarde houden |
Desbandeeren |
ontslaan, loslaten |
Descendent |
afkomeling, nedergaande maagschap |
Descendeeren |
nederdalen, afkomen |
Describeeren |
beschryven |
Descriptie |
beschryving, uitschryving |
Dechargeeren |
ontlasten |
Defereeren |
verlaten |
Desertie |
verlating, verlating van een aangevangen beroep (appél) wanneer iemand 't zelve binnen de daar toe gestelde tyd niet vervolgt |
Desidereeren |
vereisschen, begeeren |
Designeeren |
betekenen, beduiden, aanwyzen |
Designatie |
beduiding, toewyzing |
Desisteren |
afstand doen, ophouwen, aflaten |
Desolaat |
verlaten, mistroostig, troosteloos, verwoest |
Desordre |
wanschik, wanstal |
Despect |
veragting, smaad |
Despensier |
Schafmeester |
Desperatie |
wanhoop, twyffelmoedigheid |
Despereeren |
wanhopen, twyffelen |
Desperaat |
zonderhoop, twyffelmoedig |
Despicieëren |
afzien, versmaden, verachten |
Desplaisir |
onvermaak |
Dessein |
opzet, voornemen |
Dessert |
nagerecht |
Destinatie |
schikking, bestelling, bestemming |
Destineeren |
toeschikken, bestellen |
Destitueeren |
opzetten, verlaten, verstellen, versteeken |
Destourneeren |
afwenden |
Destructie |
verdelging, vernieling |
Destrueeren |
verdelgen, vernielen, verwoesten |
Detentie |
bewaring, ophouding, gevankenis |
Detectie |
ontdekking |
Deterioratie |
verergering |
Deterioreeren |
erger maaken, verslimmen, verergeren |
Determinatie |
afpaling, besluit, bepaling, afsteekzel |
Determineeren |
afpalen,besluiten |
Deterreeren |
vervaart maken, afschrikken |
Destestatie |
afschrik, verfoeying, afzweering |
Detesteeren |
afzweeren, afgruwen |
Detineeren |
ophouden, vasthouden, gevangen houden |
Detractio falicidæ scil partis |
makingkorting van het vierde gedeelte der Erffenisse: deze maakingkorting kort een Erfgenaam de makingbeurders af als haar meer als drie derde deelen der Erffenisse is gemaakt op dat de rechte Erfgenaam volgens zyn Recht dat hy heeft het eene vierde gedeelte vry en onbezwaard voor hem houde |
Detractio Trebellianicæ scil partis |
Overhandsche erfkorting. Erfkorting van het vierde gedeelte eener overhandsche Erffenis. Deze Erffenis korting kort een erfgenaam uit de hand, den Erfgenaam over den hand af, als hem meer is gemaakt als drie deelen der Erffenis, op dat de Erfgenaam uit de hand, volgens zyn Recht dat hy heeft, het eene vierde gedeelte vry en onbezwaard voor hem behoud |
Detractie |
aftrekking, onttrekking, korting |
Detraheeren |
aftrekken |
Deturbatie |
beroering, verwarring |
Deturbeeren |
beroeren, verwarren |
Devaliseeren |
afstropen, te niet maken |
Devys |
een zinspreuk |
Devoir |
pligt, uiterste best, vlyt, naarstigheid |
Devolutie |
afgang, vermindering, verloop |
Devolveeren |
afkoomen, afwentelen, afrollen |
Devastatie |
verwoesting |
Devolutie |
ontwending, afkooming |
Devoot |
aandagtig |
Devotie |
aandagtigheid |
Dexteriteit |
behendigheid |
Diaken |
armbezorger, kerkendienaar |
Dialogie |
tweespraak, t'samenspraak |
Dicteeren |
bewoorden, voorspellen |
Diameter |
middellyn |
Dictum |
spreuke, zegswoord. Item: het kort inhoud van een vonnisse |
Diëte |
leefmaat |
Diffamatie |
faamroving |
Diffamateur |
faamrover |
Diffameeren |
schande nazeggen, faamroven, achterklappen |
Differentie |
verschil, onderscheid |
Differeeren |
verschillen, uitstellen |
Difficiel |
zwaar, moeyelyk |
Difficulteeren |
zwarigheid maken |
Difficulteit |
zwarigheid, verschil |
Diffidentie |
wantrouwe, ongeloov |
Diffideeren |
wantrouwen |
Digereeren |
verdouwen, verteeren |
Digestie |
verdouwing |
Digressie |
aftreding, buitentred |
Digesta |
vergaarde ende samengestelde; uitgetrokke ofte uitgeleze zaken |
Digitus |
vinger |
Digitus Pollex |
duim |
Digitus Index |
wyzer of voorste vinger |
Digitus Medius |
middelste vinger |
Digitus Annularis |
de ring of hert vinger |
Digitus Minimus |
de pink |
Digniteit |
aanzienlykheid, staat, waardigheid |
Dilabeeren |
vervallen |
Dilatie/Dilay |
uitstel, sleeping |
Dilatoir |
uitstelling |
Dilatoire exceptie |
behulpmiddel om de zaak uit te stellen |
Dilayeeren |
uitstellen, vertrekken, sleepende houden |
Dilapideeren |
verkwisten, door de billen lappen |
Diligent |
naarstig |
Diligentie |
naarstigheid, vlyt |
Diligeeren |
lieven, lievhebben |
Diminutie |
vermindering |
Diminueeren |
verminderen, verkleinen |
Dimissie |
ontslaging |
Dimitteeren |
vrylaaten, vrystellen, ontslaan |
Dimoveeren |
verdryven, afwenden |
Directe |
regelrecht |
Directie |
bestiering, beleid |
Directeur |
Bestierder, Bewindhebber |
Dirigeeren |
bestieren, beleiden |
Dirimeeren |
scheiden, afscheiden, ontdoen |
Disavantagie |
nadeel |
Disseptatie |
krakeel, redenkaveling |
Discepteeren |
krakeelen |
Discerneeren |
onderscheiden, onderkennen |
Discipline |
leering, tucht |
Discipel |
leerling, scholier |
Discord |
onenigheid, tweedragt |
Discordeeren |
verschillen, twisten |
Discordantie |
twiststemming, verschil |
Discourageeren |
moed benemen |
Discoureeren |
redeneren, redenvoeren |
Discours |
redevoering, praatje |
Discreet |
bescheiden |
Discretie |
bescheidenheid |
Discrepantie |
verschil |
Discrepeeren |
verschillen |
Diferte |
bespraakt |
Disgratie |
ongunst,ongenade |
Disjunctie |
scheiding, verdeeling |
Disjungeeren |
vaneenscheiden |
Disjunct |
verdeeld, los |
Disordre |
verschil, verwarring |
Dispariteit |
ongelyjheid, onparigheid |
Dispenseeren |
kwytschelden, vry stellen, uitdeelen |
Dispensatie |
uitdeeling, vrystelling |
Dispensier |
uitdeeler, schafmeester |
Displiceeren |
mishaagen |
Dispoost |
gezond, wel te passe |
Disponeeren |
schikken, beschikken |
Dispositie |
eene ordentelyke bestelling of beschikking |
Disposityf |
korte inhoud ende besluit. Item de Concluse van een proces dat beschreven moet worden |
Disputatie |
redenkaveling |
Disputeeren |
redenkavelen, twistredenen |
Disreputatie/Disrespect |
verachting, oneer |
Dissentieeren |
oneens zyn |
Dissentie |
tweedracht, onenigheid |
Dissertatie |
redeneering |
Disserteeren |
redevoeren |
Dissidie |
tweedracht |
Dissimulatie |
ontveinzing |
Dissimuleeren |
ontveinzen, verbloemen |
Dissipatie |
verstrooying |
Dissipeeren |
verstrooyen |
Dissolveeren |
ontbinden, losmaaken, ontknoopen |
Dissoluit |
ongebonden, los |
Dissokutie |
ongebondenheid, lossigheid |
Distantie |
tussenheid, wydte, afstand |
Distentie |
uitspansel, uitbreiding |
Distinctie |
onderscheid, onderscheiding |
Disjungueeren |
onderscheiden |
Distractie |
aftrekking, uitdeeling |
Distraheeren |
aftrekken, uitdeelen, verkoopen |
Distribueeren |
omdeelen, verspreiden, verdeelen |
Distributie |
omdeeling, uitdeeling |
District |
begrip, Rechtsbepaling, ommekring, kreits, kring |
Districtie |
onderscheiding, onderscheid |
Disfundeeren |
ontraden, afraden |
Diversie |
afwending, verandering, afleiding |
Divers |
ongelyk, verscheiden |
Diversiteit |
verscheidenhyd |
Diverselyk |
verscheidenlyk |
Diversimode |
't zelve op verscheide manieren |
Diverteeren |
afwenden, ontwenden, aftrekken, afleiden. Item zig ergens onthouden |
Divideeren |
verdeelen, scheiden |
Divisie |
deeling, scheiding |
Divin |
Goddelyk |
Divorsie |
echtscheiding |
Divuigeeren |
gemeen maken, ruchtbaar maken, verspreiden |
Doceeren |
leeren, onderwyzen, doen blyken |
Doctor |
leeraar, onderwyzer |
Document |
leerstuk, bewys, betoog |
Dogma |
leerstuk, grondleer |
Doctrine |
leere, onderwyzing |
Dogmatiseeren |
voort leeren, te recht onderwyzen |
Doleantie |
beklag |
Doleeren |
treuren |
Doleur |
droefheid |
Domage |
schade |
Domainen |
Landsinkomen, Gebied, Heerlykheid, erfinkomsten |
Domestyq |
huisgenoot |
Domicilie |
woonstede, maatstede |
Domicilie kiezen |
plaatze nemen ende kiezen eene plaats van woonstede |
Dominus feudi |
Leenheer |
Dominie |
heersching, gebied |
Dominium |
eigendom |
Dominium plenum |
volkoomen eigendom |
Dominium utile |
uittrekkende eigendom, tocht, lyftocht |
Dominus |
heer, eigenaar |
Dominus directus |
recht of volkome eigenaar |
Dominus utilis |
tochtenaar |
Dominatie |
heerschappye, heersching |
Domineeren |
heerschen, den meester speelen |
Dominateur |
een heerscher, een slampamper, kwistgoed |
Donateur |
geever, beschenker |
Donataris |
die iets geschonken of gegeeven is, begiftigden |
Donatie |
vrye overgeving, gifte, geschenk |
Donatie causa mortis |
gifte ter zake des Doods |
Donatie sponsalicia |
bruidschat, huwelyx gifte |
Doteeren |
begiftigen, ten huwelyk geven |
Dote |
huwelyxgoed |
Dotus |
argelist |
Douarie |
bruidschat, morgengave, weduwegift |
Douariere |
weduwe ende bordeelhoudster, lyftochtvrouw |
Do ut des |
ik geve iets op dat gy ook iets geeft |
Douarieren |
eene weduwegifte |
Dresseeren |
toerichten, africhten, toestellen, verbeeteren |
Dressoir |
aantichtbank |
Dubbel |
uitschrift, afschrift, gros |
Dubitabel |
twyffelactig |
Dubieeren |
dubbel, twyffelen |
Duel |
kamp, stryd van twee persoonen, tweekamp, tweegevecht |
Duplyq |
tweede antwoord |
Duplyq met middelen |
is de tweede en laatste Schriftuur van een Verweerder waarmede hy des Aanleggers Replyq wederleid |
Duplicatie |
verdubbeling |
Dupliceeren |
verdubbelen |
Dupliceeren in Rechten |
is als den Verweerder antwoord op de weder antwoord ofte Replyq van den aanlegger, ende is, als een verdubbeld ofte weder antwoord, het welk Duplyque genoemd word |
Durabel |
duurzaam, langduurig |